Testis sarkması ilerleyen yaş ile birlikte testislerin cildi ve kas dokusu gevşemesi nedeniyle testis sarkmalarının başlamış olması durumudur.. Bu testisler iki bacak arasına sarkmış testisler iki bacak arasında sıkışır ve aşağı doğru sarkar. Bu durum rahatsızlık vericidir ve kişinin yürüyüşünü olumsuz şekilde etkiler. Testis çevresinde oluşan sıvı birikimine hidrosel adı verilir. İki tür hidrosel vardır.
Testis Sarkması Kaç Türdür?
Kominikan tip: Kominikan tip testisi çevreleyen karın zarının, karın boşluğu ile ilintilidir. . Burada bulunan açıklıkla karın arasında bulunan sıvı testis etrafına akmaktadır. Bu daha ileride ortaya çıkacak olan indirek fıtık ile aynı düzenektir. Nonkominikan hidrosefali karın zarı ile herhangi bir ilişki yoktur. Bu tip
testis sarkması genellikle daha ileri yaşlardaki erkeklerde rastlanır.
Hidrosel Nasıl Oluşur?
Normalde karın içinde oluşan testisler ve daha sonra skrotum olarak adlandırılmış olan kese arasında yerini alır. Bu oluş çoğu zaman doğumdan öncesi tamamlanır. Bu zaman aralığında karın zarı denen periton denen deriyi de beraberinde sürüklerler. Bu erişim genellikle doğumdan önce kapanır ve zar testisin etrafını saran kapalı bir zar olur. Ancak bu durum gerçekleşmezse yani testisin etrafını saran açık kalırsa hidrosel oluşur. Bu açıklıktan karın içerisinde bulunan sıvı rahatça testis çevresine ve karın içine kayabilir. Bu da hidroselin boyutunun neden değişken olduğu hakkında bir kuram oluşturur.
Fıtık Nedir?
Yukarıda bahsettiğimiz alt deri ile testis arası açıklık karın boşluğundaki organlar girecek kadar büyükse bu durum indirek inguinal herni olarak adlandırılır. Bir barsak kısmı bazen buradan kayıp aşağı iner ve bastırınca karın içerisine döner. Bazen çocuklarda pek görülmeyen ve direkt inguinal herni olarak bilinen, karın duvarındaki kas defektine bağlı sıklıkla sonradan ortaya çıkan fıtık durumları yukarıda söz etmiş olduğumuz bu rahatsızlık ile karıştırılmamalıdır.
Fıtığın Tanısı Nasıl Konur?
Özellikle karın içi basıncının arttığı ağlama, ıkınma benzer biçimde hallerde belirginleşen kasık ya da skrotumdaki şişlik tanı için yeterlidir. Uykuda küçülen gün boyu artan bir şişlik tipiktir. Herni ve hidrosel ayrımın yapılması önemlidir. Transillüminasyon denen ve ışıkla sıvı skrotal içeriğin katı barsak bölümünden ayrılmasına yarayan yöntem kullanılabilir. Bazen içerisindeki barsak hareketlerinin görülmesi tanıyı huzurlu kılar. Bazen ultrasonografi gerekebilir.
Fıtık Önemli midir?
Halk arasında bilinen adıyla fıtık pek önemsenmeyen bir rahatsızlık gibi görünse de arada bir olsa da içeri giren barsak parçasının sıkışmasıyla bağlı olarak kanlanması bozulur. Bağırsak itilme ile karın içerisine girmez bir duruma gelebilir. Böyle bir durumda skrotum hassaslaşır kızarık ve gerilir. Bebeklerde bu durumun yaşanması onları huzursuz eder ve devamlı olarak ağlamasına neden olabilir. Ayrıca kusma, ishal ya da kabızlık oluşabilir. Bu şekil bir Cardio vakasında cerrahi girişim başarılı sonuç verecektir.
Hidrosel ve Fıtık Nasıl Tedavi Edilir?
Hidrosel ilk 18 ay arasında kendiliğinden düzelir. Bu bağlantı ise zamanla kapanır. 18 ayını dolduran bebeklerde hala hidrosel mevcut ise cerrahi girişim gerekir. Bu sebeple hidrosel vakaları takip edilmelidir.
İnmemiş Testis
Testisler (Yumurtalar) doğumdan önceki ve doğum sonrası bebeğin karın boşluğundadır. Bebeğin anne karnında gelişimiyle beraber testisler de torbaya inmeye başlarlar. Karın içi boşluğundan sonra kasık bölgesinden geçerek doğuma yakın torba olan (skrotuma) yerleşirler.
Gerçek İnmemiş Testis
Ender olarak bu torbaya iniş doğumdan sonraki ilk 6 ay devam eder. Yeni doğan erkek bebekte testislerin torbada olmaması durumuna gerçek inmemiş testis denir. 6. ayın sonunda inmemiş testislerin bir bölümü de iner. Daha sonra fark edilen bu durum tedavi edilmelidir. Çoğu zaman tek tarafta, görülmekle beraber ender de olsa çift tarafta birden görülebilir. Gerçek inmemiş testiste en belirgin özellik, bir veya iki testisin torba da ele gelmemesi durumudur. Bu vaziyet biraz daha farkıdır. Testisler bazen torbada görülse de bazen kasıklara doğru kaçarak ortadan kaybolurlar. Bu duruma yaklaşım inmemiş testis den farklıdır.
Testis Ele Gelmiyorsa Dikkat!
Testis, karın içinde oluşumunu tamamladıktan hemen sonra aşağı inerken duralamış olabilir. Torbaya inmemiş ya da kasık kanalında takılı kalmış olabilir. Kimi zaman testis tamamen yok olmuş ta olabilir. Bunun sebebi testisin kendi etrafında dönerek kan akışını engellemesi ve beslenememesi nedeniyle yok olmasıdır.
İnmemiş Testisin Tanısı
Hastaların büyük kısmında fiziki muayene yeterlidir. Testis ele gelir. Ancak hastaların % 20’inde testis ele gelmez. Ele gelmeyen testisler ya yoktur ya da karın içerisine kaçtığı için muayene sırasında ele gelmemektedir. Bu iki durumu ayırmak için uygulanması gereken yöntem ise laparoskopi dir. Karın boşluğunun karın duvarında açılan delikten ince bir kamera sokarak görüntülenmesidir.
İnmemiş Testis İleride Sorun Yaratır mı?
Tedavi edilmezse evet gelecekte sorun yaratır. İleride çocuk sahibi olma şansını azaltır. Testisler ne kadar erken torbaya indirilirse bu risk o denli azalır. Ne yazık ki bu testislerde kanser gelişme oranı artmıştır. Ancak testisin indirilmesi bu olasılığı azaltmaz. Kozmetik ve buna bağlı ruhsal mesele oluşturur.
İnmemiş Testisin Tedavisi
Erkek bebeklerde inmemiş testis tedavisi 6 ay ile 1 yaş arasında yapılmaktadır. İnmemiş testisin bulunduğu alanda fıtık da varsa o zaman hiç zaman kaybetmeden gerekirse 1 aylık iken cerrahi tedavi uygulanmalıdır.
İnmemiş Testiste Cerrahi
Kapsamlı ve en etkili tedavi yöntemi cerrahidir. Ameliyatta başarı oranı yüksektir. Testis ortaya çıkarma işleminden sonrasında birçok çok hastada inmemiş testis ile birlikte görülen kasık fıtığı sorunu tedavi edilir. Böylece testisi besleyen damarlar bölgedeki dokulara olan yapışıklığı ayrılır ve uzatılır. Testis torbanın içine dikiş ile tutturulur. Kimi vaklarda hormon tedavisi uygulanması gerekebilir.
Testis Tümörü
Tanı konulana kadar, testis içindeki bir sertlik şişlik veya kitle, belirsiz bir tümör olarak kabul edilmelidir. Testis tümörü tanısı öncesinde testislerinde ağrısız bir şişlik ya da gelişmeyi daha kolay ayrım ederler. Bu tanın konduğu hastaların %-50 ‘sinde ağrı ya da hassasiyet şikâyetleri görülmektedir. Bu belirtiler olmasına karşın genellikle hekime başvurma da gecikilir Bu gecikme sırasında rahatsızlık yayılabileceğini unutmamalı, belirtiler ortaya çıkar çıkmaz ürologa başvurulmalıdır. Tanıyı doğrulamak ve şüpheli durumlarda ayırıcı tanı için hastadan Ultrasonografi, çekilmesi istenir. Tümör belirtileri hastanın kan örneğinden çalışılan ve tümörlerin ürettiği proteinlerdir.
Varikosel
Varikosel testis damarlarının normale göre daha çok genişlemesi, varisleşmesi den kaynaklanmaktadır. Varikoseli hastalarında spermlerin sayısında ve hareket yoğunluğunda azalma olur. Bu nedenle uzman bir ürolog tarafınca tanı konması tedavideki başarı oranını arttıracaktır.
Varikosel Belirtileri Nelerdir?
Varikosel hastaları genellikle kasık bölgesinde baskın bir ağrı yada testislerde ağırlık hissi veya çekilme gibi şikayetlerle doktora başvurmaktadır. Bu sebeple spermde oluşan bu bozukluklar, kanallarda oluşan tıkanıklık nedeniyle spermin dışarı çıkmaması veya spermin hiç olmadığı görülmektedir. Fiziki muayene ile ortaya çıkan bu durum, sperm yapısındaki bozukluk olan bekâr erkeklerde varikosel tedavisi cerrahi ya da cerrahi-dışı teknikler ile düzeltile bilmektedir. Varikosel sperm sayısında azalma, yapısında bozulma yapışma, sperm hücrelerinde değerlendirme ve testis tümörü gibi şikâyetlerle ortaya çıkarak tedavi edilmediğinde, kısırlığa neden olur.
Varikosel Belirtileri
• Testisi normale göre volümlü olması
• İnfertilite (kısırlık) nedeni ile doktora erken beri hastalar
• Kan Testosteron, hormonların (FSH) odalarında normal oranlarda inhibin B değeri de düşük olan hastalar
Varikosel Tedavisi
Varikosel cerrahi tedavi için Testis volümün azalmasıyla ortaya ağrı ve infertilite (kısırlık) durumu olması halinde cerrahi müdahale gerekir. Varikoselde planlamakta olan tedavi biçimi cerrahın tecrübesi ve ameliyat koşutların uygunluğuna göre belirlenmelidir. Varikosel ameliyat sonrası hastalığın nüksetme oranı diğer tedavi yöntemlerine kıyasla çok daha düşüktür.
İnguinal varikoselektomi: Ameliyat ön karın duvarında bulunan kasık kanalının, kesi ile açılarak testise kolaylıkla ulaşabilmek te ve toplardamardaki yapılar onarıl maktadır. İyileşme süresi hızlı bir süreçte gerçekleşmekle beraber, damar ve ven genişlemesine neden olduğundan Cardio ameliyat ile birlikte ortaklaşa bir tedavi gerekli olabilmektedir. Obez ameliyatı olmuş hastalar içinde tercih edilebilir.
Laparoskopik varikoselektomi: Laparoskopi yoluyla arter ve ven daha etkili bir şekilde saptanabilmektedir. Testislerdeki damarların tamamına ulaşabilmek pek mümkün olmadığından ötürü bu yöntemde bu damarlar bağlanamadığından cerrahi prosedürün tamamlanmadığı anlamına gelir.
Skleroterapi iç varikoselin farklı bir diğer tedavi yöntemidir. Ameliyat sonrası hastalığın %4-11 oranında tekrarlama görülebilmektedir. Toplardamarların kapakçıklarla kapatılması olası olmaması nedeni ile hastalık beli bir zaman sonra tekrar nüks edebilmektedir. Kısırlığa ve ağrı sorununa neden olmayan kişilerde tedavi edilmesine gerek yoktur.
