Menu
+90 535 463 53 33
Günlük yaşamda, beklenmedik ve istenmeyen bir şekilde idrarın idrar yolundan çıkışına “idrar kaçırma” denir. “Üriner inkontinans”, “istemsiz idrar kaçırma”, “idrar tutamama”, veya “mesane kontrolünün kaybı” olarak da adlandırılır. Toplumda özellikle kadınlarda sıkça görülen bir sağlık sorunudur.
Eğer üriner inkontinans sosyal yaşamınızı ve yaşam kalitenizi etkiliyorsa, mutlaka tedavi gerekmektedir. Çünkü bu durum utanılması gereken bir durum değildir ve normal yaşamın bir parçası olarak kabul edilmez. Birçok hastada basit yaşam tarzı değişiklikleri ve temel medikal tedavilerle ciddi sonuçlar elde edilebilir.
İdrar kaçırmanın sebeplerine bakıldığında 4 tip idrar kaçırma vardır.
Stres tipi idrar kaçırma:
Kadınlardaki idrar kaçırmanın en sık görülen nedenidir. Öksürme, hapşırma, ıkınma, gülme gibi karın içi basıncının arttığı durumlarda görülen idrar kaçırmadır. Mesane (idrar kesesi) ve üretrada (mesaneden dışarı açılan idrar kanalı) kapakçıkların ve pelvik taban kaslarının yetersizliği veya zayıflığı sonucu oluşur. En önemli sebepleri; gebelik, doğum ve menopozdur.
Urge inkontinans (sıkışma tipi):
Aniden gelen idrar yapma hissi ile idrarın kaçırılması olarak tanımlanır. Kişi tuvalete yetişemeden idrar kaçırma olur. Stres tipi idrar kaçırmadan farklı olarak pelvik tabandaki zayıflıktan değil, mesane kaslarının aşırı aktif olmasından kaynaklanır.
Miks tip idrar kaçırma:
Stres inkontinans ve urge inkontinansın bir arada olduğu durumlarda gözlenir.
Taşma tipi idrar kaçırma:
Mesane dolu olmasına rağmen his kaybı nedeniyle idrar yapma hissi olmaz ve mesane kapasitesini aşan idrar depolandığında taşma şeklinde idrar kaçırma görülür. Bu tip inkontinans mesane yaralanmaları, üretra tıkanıklığı, ileri evre diyabet (sinirlerde hasar vermiş), omurilik zedelenmesi ya da multipl skleroz gibi sinir sistemi hastalıklarında görülür.
Geçici inkontinansa sebep olabilen durumlar: Alkol, aşırı sıvı alımı, mesane uyarıcıları, bazı ilaçlar (kalp ilaçları, hipertansiyon ilaçları), idrar yolu enfeksiyonları, kabızlık idrar kaçırma şikayetlerini artırabilir veya normal bireylerde de geçici idrar kaçırmaya neden olabilir.
İdrar kaçırmanın değerlendirmesinde; hangi tipte bir inkontinans olduğu ve şiddetini anlamak için hastadan alınan iyi bir tıbbi hikaye (anamnez) çok önemlidir. Ayrıntılı anamnez sonrasında kişinin fizik muayenesine geçilir. Fizik muayene, kişinin idrar kaçırma probleminin belirlenmesinde son derece önemlidir.
Muayene: Detaylı bir pelvik muayene ve idrar kaçırmanın gözlenmesi gerekir. Ayrıca rahim sarkması (desensus), idrar torbası sarkması (sistosel), bağırrsakların sarkması (rektosel) gözlenmelidir, ne derecede oldukları hakkında fikir edinilmelidir. Fizik muayenede hastaya bir takım testler uygulanır. Bu testlerden en sık uygulananları mesane boynunun vajinal yolla kaldırılarak bakıldığı “Marshall Testi” ile pamuk uçlu bir çubuk yardımı ile mesane boynunun hareketliliğinin ölçüldüğü “Q Tip Testi”leridir.
24 saatlik idrar günlüğü: Günlük alınan sıvılar ve idrara çıkma sıklık ve miktarını içeren bir formdur. Bu günlük doktora tanı ve tedavi için yardımcı olmaktadır.
İdrar analizi: İdrar yolu enfeksiyonları, idrarda kan veya taşa ait bulgular saptanabilir.
Postvoiding rezidü ölçümü (PVR): İdrar yaptıktan sonra mesanede kalan idrar ultrasonografi ile kolaylıkla ölçülmektedir. İşeme sonrası mesanede fazla miktarda idrar varlığı, idrar yollarında tıkanıklık veya mesanenin sinir ve kas tabakasında problem olabileceğini gösterir.
Ürodinamik tetkikler: Mesanenin dinlenme ve işeme esnasında basınçlarının ölçümü esasına dayalı testlerdir. İnkontinans tanısı için her zaman gerekli olmamakla beraber, inkontinansın tipini belirlemede yardımcı olabilir.
İnkontinansın tedavisi tipine ve şiddetine göre planlanır. Konservatif tedaviler, çeşitli medikal veya cerrahi tedaviler hastaya göre bireyselleştirilmelidir.
Buradaki amaç mesaneyi taşıyan pelvik taban kaslarını ve mesane kaslarını güçlendirmektir.
Mesane Egzersizleri: İdrar yapmanın geciktirilmesi ve idrar hissi geldiğinde belirli süre tutarak mesane eğitimi ve güçlendirilmesi amaçlanır.
Pelvik Taban Kaslarının Eğitimi: Pelvik taban kaslarının egzersizleri “KEGEL EGZERSİZLERİ” vezikoüretral bileşkeye (yani mesane ve mesane çıkışındaki idrar kanalı açısı) olan desteği kuvvetlendirip, özellikle stres tipi idrar kaçırması olan hastalarda levator ani ve pelvik taban diafragmasını güçlendirdiği için tedavideki ilk basamaktır.
Elektriksel Stimulasyon: Anal ve vajinal elektrotlar kullanılır. Pelvik sinirlere uyarı vererek, pelvik taban kaslarının elektriksel stimulasyonlarla kasılması esasına dayanan bir tedavi biçimidir. Üretra çevresi kaslarda refleks kasılma yaparak, üretral kapanma basıncının artırılması amaçlanmaktadır. Çok sayıda seans gereklidir ve tedavi aylar boyunca sürmelidir. Günümüzde pek tercih edilen tedavi biçimi değildir.
Östrojen Hormonu: Mesane mukozası ve mukoza altı dokusunun uyarılarak kan dolaşımının artırılması; bu şekilde düz kas yanıtının ve üretra kapanma basıncının artırılması için kullanılabilir. Lokal östrojen uygulaması 6 hafta boyunca gece yatarken 1-2 gr intravajinal uygulanır; idame dozu haftada 2-3 kezdir.
Antikolinerjik ve/veya Trisiklik Antidepresanlar kullanılarak özellikle urge (sıkışma) ve taşma tipi inkontinans tedavi edilebilinir. İdrar torbasının genişlemesini ve idrar kapasitesini artırıp, idrar torbasının istemsiz kasılmalarını baskılar.
Genellikle stres tipi inkontinans tedavisinde cerrahi tedavi tercih edilir. Cerrahi abdominal (karından açık kesi ile), laparoskopik veya vajinal yolla uygulanabilmektedir. Günümüzde cerrahi tekniklerin ilerlemesi ve sentetik mesh teknolojisinin oldukça ilerlemesine bağlı olarak en sık kullanılan “SLİNG (askı)” operasyonlarıdır.
– Karından yapılan ameliyatlar: MMK-Burch-Marchall Marchetti Kranz veya Burch operasyonudur. Bunlar açık veya laparoskopik olarak yapılabilmektedir.
– Sling (Askı) Operasyonları: TVT, TOT ve mini-siling teknikleri.
– Artifisyel Üretral Sfinkter
– Periüretral Enjeksiyonlar: (Teflon, kollojen, otolog yağ…)
Sling yani askı ameliyaları en sık olarak stres inkontinans ve miks tip üriner inkontinans durumlarında uygulanmaktadır. Askı ameliyatlarının ortak noktası üretra ya da mesane boynunun tamamen altından geçip, pelvik askı oluşturulması, mesane boynu ve üretranın desteklenmesi esasına dayanan operasyonlardır. (TVT, TOT ve Mini sling) Hasta operasyondan bir gün sonra taburcu edilebilmekte ve hemen günlük yaşamına dönebilmektedir. Klinik tercih ettiğim sling operasyonları içerisinden genellikle TOT (TRANSOBTURATOR TAPE) ‘dur. Vajinal yolla üretra altı yaklaşık 1-2 cm’lik kesi ile yapılır. Yaklaşık yarım saat süren basit bir operasyondur. Başarı şansı %90’ın üstündedir. Uzun süre sonuçları oldukça iyi ve nüks olasılığı minimaldir.
Üriner inkontinans riskini azaltmak için öneriler:
– Şişman olguların kilo vermesi
– Kabızlıktan kaçınmak ve lifli gıda tüketimi
– İdrar kaçırmaya yol açan aktivitelerden kaçınmak
– Sigara (sigaranın bırakılması inkontinans riskini azaltır.)
– Mesane uyarıcılarından kaçınma (çay, kahve, kola gibi kafeinli içeceklerin tüketiminin azaltılması)
– Kronik öksürüğe yol açan hastalıkları tedavi ettirmek
– Kegel Egzersizleri (Özellikle gebelikte ve gebelik öncesi dönem olmak üzere, kegel egzersizlerinin günlük yaşamda yapılması inkontinans riskini azaltır.)
– Düzenli spor veya egzersiz.
info@urolognet.com
+90 535 463 53 33
© 2024 Ürolognet | Tüm Hakları Saklıdır.